Në Hijet e Drejtësisë: Korrupsioni që Minon Avokatin Kryesisht

Në zyrat e ngushta të institucioneve ligjore, ku duhet të mbrohet interesi publik dhe të garantohet drejtësia, shpesh luhet një lojë tjetër – një lojë ku vendimet nuk merren në sallat e gjyqit, por në takime të fshehta, ku pushteti dhe paraja ndërthuren. Në qendër të kësaj loje ndodhet Avokati Kryesisht, figura e cila supozohet të mbrojë interesat e të pandehurve që nuk kanë mundësi të paguajnë një mbrojtës privat. Por çfarë ndodh kur ai nuk është më një mbrojtës i pavarur, por një marionetë e sistemit të korruptuar?

Manipulimi i Vendimeve Gjyqësore: Drejtësi me Çmim

Burime të brendshme nga sistemet gjyqësore kanë dëshmuar raste ku Avokatët Kryesisht nuk janë thjesht përfaqësues të të pandehurve, por ndërmjetës të heshtur mes gjyqtarëve dhe palëve me influencë. Në shumë procese gjyqësore, sidomos ato ku janë të përfshirë persona me pushtet apo çështje me peshë politike, vendimet shpesh nuk bazohen në ligj, por në marrëveshje të fshehta.

Një ish-zyrtar ligjor, që foli në kushte anonimiteti, rrëfen:
“Kam parë raste ku avokatët kryesisht nuk mbrojnë aspak të pandehurin e tyre, por e ‘dorëzojnë’ atë duke bashkëpunuar me prokurorin dhe gjyqtarin për të mbyllur çështjen sa më shpejt. Për ta, e rëndësishme është të ruajnë marrëdhëniet me sistemin, jo të mbrojnë klientin.”

Ky manipulim ndodh në forma të ndryshme: nga neglizhimi i qëllimshëm i mbrojtjes, te nxitja e të pandehurve për të pranuar marrëveshje dënuese, deri te bashkëpunimi i fshehtë me prokurorin për të favorizuar një vendim të caktuar.

Keqpërdorimi i Detyrës: Fitime të Paligjshme mbi Kurrizin e Të Pandehurve

Një nga mënyrat më të zakonshme të korrupsionit në këtë sektor është praktika ku Avokatët Kryesisht bëjnë marrëveshje të fshehta me gjyqtarët ose prokurorët për të manipuluar proceset gjyqësore. Një hetim i brendshëm ka zbuluar disa raste ku avokatët e caktuar nga shteti kanë pranuar ryshfet nga familjarët e të pandehurve për të “ndihmuar” në procesin gjyqësor, ndërkohë që në realitet nuk kanë bërë asgjë për të përmirësuar pozitën e klientit të tyre.

Një rast konkret ndodhi disa vite më parë, kur një Avokat Kryesisht u përfshi në një skemë ku i sugjeroi të pandehurit të pranonte fajësinë, duke e bindur se nuk kishte asnjë mundësi mbrojtjeje. Më vonë, u zbulua se ai kishte një marrëveshje me prokurorin për ta mbyllur çështjen sa më shpejt, në mënyrë që të mos krijonte “probleme” për organet e drejtësisë.

Zhvatja e Të Pandehurve: Drejtësi për ata që Paguan Më Shumë

Në sistemin gjyqësor, disa Avokatë Kryesisht nuk janë thjesht përfaqësues të ligjit, por edhe zhvatës të të pandehurve. Ata kërkojnë ryshfet nga klientët e tyre për të ofruar një mbrojtje më të mirë, ndonëse në realitet shumë prej tyre nuk e bëjnë këtë.

Një avokat i pavarur, i cili ka ndjekur disa procese ku janë përfshirë Avokatë Kryesisht, rrëfen:
“Kam parë raste ku këta avokatë u kërkojnë familjarëve të të pandehurve të paguajnë para për një mbrojtje më të fortë. Problemi është se ata nuk e bëjnë punën e tyre, por thjesht përfitojnë nga halli i të akuzuarve.”

Në shumë raste, Avokatët Kryesisht përdorin ndikimin e tyre për të shtyrë ose për të mbyllur shpejt çështjet, gjithmonë në varësi të shumës që është paguar “nën dorë”. Ata mund të ndihmojnë prokurorinë duke dekurajuar të pandehurin nga apelimi, ose duke mos paraqitur asnjë argument të fortë në favor të tij.

Shkelja e Etikës dhe Konflikti i Interesit

Një nga praktikat më të rrezikshme të Avokatëve Kryesisht është kur ata bashkëpunojnë me palë të tjera në kurriz të klientëve të tyre. Ka raste kur ata, në vend që të mbrojnë interesat e të pandehurve, ndihmojnë prokurorinë ose gjyqtarët për të mbyllur çështjen sa më shpejt dhe pa shumë zhurmë.

Një investigim ka zbuluar se disa Avokatë Kryesisht, pasi kanë krijuar marrëdhënie të ngushta me sistemin, i përdorin këto lidhje për të ndihmuar ish-klientët e tyre privatë ose për të favorizuar çështje ku ata kanë interesa të fshehta.

Lufta Kundër Korrupsionit te Avokatët Kryesisht

Por a ka shpresë për një sistem më të pastër? Ekspertët ligjorë dhe organizatat e shoqërisë civile propozojnë disa masa për të luftuar këtë fenomen:

• Forcimi i mekanizmave të kontrollit dhe transparencës për të monitoruar punën e Avokatëve Kryesisht dhe për të shmangur ndikimet e jashtme.
• Zhvillimi i mekanizmave të mbikëqyrjes për të hetuar dhe ndëshkuar rastet e korrupsionit.
• Vendosja e dënimeve të ashpra për ata që shkelin detyrën e tyre dhe përfshihen në korrupsion.
• Angazhimi i qytetarëve dhe shoqërisë civile për të ekspozuar raste të abuzimit me detyrën.

Nëse këto masa nuk zbatohen, hijet e korrupsionit do të vazhdojnë të mbulojnë sallat e drejtësisë, duke bërë që Avokatët Kryesisht të mbeten jo mbrojtës të të drejtave të qytetarëve, por instrumente të një sistemi të kalbur.