Konteksti dhe Sfondi

Contents
ROVEN ZEKA ARRESTON PRINCIN E MANES, SPAK-U E SHPËRBLEN ME PRANGA.Roven Zeka arreston djalin e Zamir Manes , SPAK arreston Zekën. Mane mbetet i paprekur.  Cili do të jetë hapi tjetër?

Rasti Miranda v. Arizona filloi me një arrestim që ndodhi në vitin 1963. Ernesto Miranda, një burrë me precedentë penalë, u arrestua në Phoenix, Arizona, i akuzuar për rrëmbim dhe përdhunim. Gjatë marrjes në pyetje, policia e mori në pyetje për disa orë pa e informuar atë për të drejtën e tij për të heshtur ose për të pasur një avokat të pranishëm. Në fund, Miranda firmosi një rrëfim të shkruar, i cili më pas u përdor si provë në gjykim.

Gjatë gjykimit, mbrojtja e Mirandës u përpoq të përjashtonte rrëfimin e tij, duke argumentuar se nuk ishte marrë në mënyrë kushtetuese, pasi atij nuk i ishin komunikuar të drejtat e tij. Megjithatë, gjykata e Arizonës e refuzoi këtë pretendim dhe e dënoi Mirandën me një dënim të gjatë me burg.

Apeli në Gjykatën e Lartë

Miranda bëri apel në Gjykatën e Lartë të Shteteve të Bashkuara, duke pretenduar se rrëfimi i tij nuk ishte i vlefshëm, pasi ai nuk ishte informuar për të drejtat e tij kushtetuese sipas:

  • Amendamentit të Pestë (mbrojtja kundër vetëinkriminimit), dhe

Amendamentit të Gjashtë (e drejta për një avokat).

You Might Also Like

Kodi i Ur-Namus: Drejtësia e Lashtë që Parashikoi të Ardhmen
DREJTËSIA E RE ME PRAKTIKA GJYQËSORE TË SISTEMIT DIKTATORIAL
Uzufrukti dhe Parashkrimi Fitues në       Jurisprudencën      Romake: Mekanizma për Aksesin e Grave në Pasuritë  e Trashëguara.
ARBITRAZHI    NDËRKOMBËTAR I INVESTIMEVE: Kompania CEZ kundër Shqipërisë dhe Bullgarisë

1 Gjykata e Lartë, me një vendim 5-4, u shpreh në favor të Mirandës, duke vendosur që:

  1. Marrjet në pyetje të policisë duhet të sigurojnë që i pandehuri është i vetëdijshëm për të drejtat e tij kushtetuese.

Një rrëfim nuk mund të përdoret në gjykatë nëse i dyshuari nuk është informuar për të drejtat e tij.

1 Ky vendim çoi në krijimin e të famshmit “Miranda Warning”, që është detyrimi i policisë për të informuar të dyshuarit për të drejtat e tyre para marrjes në pyetje.

2 “Miranda Warning”

3 Që nga ajo kohë, kur dikush arrestohet në Shtetet e Bashkuara, policia duhet ta paralajmërojë me fjalët e mëposhtme:

  1. Ke të drejtë të qëndrosh në heshtje.
  2. Çdo gjë që thua mund të përdoret kundër teje në gjykatë.
  3. Ke të drejtë të kesh një avokat.

Nëse nuk ke mundësi të paguash për një avokat, do të të caktohet një avokat falas.

Nëse policia nuk e jep këtë paralajmërim, çdo rrëfim i marrë gjatë marrjes në pyetje mund të shpallet i pavlefshëm në gjykatë.

Efektet dhe Pasojat

  • Mbrojtje më e madhe për të arrestuarit: Tani njerëzit e dinë se nuk janë të detyruar të flasin me policinë dhe se mund të kërkojnë një avokat.
  • Ndryshime në metodat e policisë: Oficerët e policisë duhet të ndjekin procedura më të rrepta për të shmangur pavlefshmërinë e një rrëfimi.

Ndikimi në sisteme të tjera ligjore: Parimi i informimit të të dyshuarve për të drejtat e tyre është adoptuar edhe në vende të tjera.

Çfarë ndodhi me Ernesto Miranda?

Pas vendimit të Gjykatës së Lartë, Miranda u gjykua përsëri, kësaj here pa rrëfimin e tij si provë. Megjithatë, ai u dënua sërish bazuar në dëshmi të tjera dhe kaloi disa vite në burg. Pasi u lirua, ai vazhdoi një jetë të trazuar, derisa u vra me thikë në një përleshje në vitin 1976. Ironikisht, kur policia arrestoi vrasësin e tij të dyshuar, atij iu lexuan të Drejtat Miranda.

Pse është i rëndësishëm sot?

Sot, “Miranda Warning” është një nga aspektet më të njohura të sistemit gjyqësor amerikan, shpesh i përmendur në filma dhe seriale televizive. Megjithatë, ka pasur shumë diskutime dhe përpjekje për të kufizuar zbatimin e tij, veçanërisht në rastet që lidhen me sigurinë kombëtare.

A EKZISTON NJË PARALAJMËRIM I NGJASHËM NË SHQIPËRI?

Në Shqipëri, kuadri ligjor garanton mbrojtjen e të drejtave themelore të të dyshuarve gjatë arrestimit dhe marrjes në pyetje. Edhe pse nuk ekziston një formulë e standardizuar si “Miranda Warning”, Kushtetuta e Shqipërisë dhe Kodi i Procedurës Penale ofrojnë mbrojtje të ngjashme.

Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë:

  • Neni 28: Çdo person i privuar nga liria ka të drejtë të informohet menjëherë, në një gjuhë që kupton, për arsyet e arrestimit ose ndalimit, si dhe për akuzat kundër tij.

Neni 31: Garanton të drejtën e të pandehurit për të mos dëshmuar kundër vetes ose për të mos pranuar fajësinë.

Kodi i Procedurës Penale:

  • Neni 34/b: Parashikon që i dyshuari ose i pandehuri ka të drejtë të informohet se deklaratat e tij mund të përdoren si prova në gjykatë dhe se ai ka të drejtë të mos përgjigjet.

Neni 49: Garanton të drejtën e të pandehurit për të pasur një avokat mbrojtës që nga fillimi i hetimeve.

Këto dispozita synojnë të mbrojnë të drejtat e të dyshuarve, duke siguruar që ata të jenë të informuar për akuzat ndaj tyre dhe për të drejtat e tyre ligjore, përfshirë të drejtën për të heshtur dhe të drejtën për një avokat. Edhe pse nuk ka një formulë të standardizuar si “Miranda Warning”, ligji shqiptar është në përputhje me parimet ndërkombëtare të procesit të drejtë dhe mbrojtjes së të drejtave të njeriut.